Στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στο περιβάλλον και στον άνθρωπο είναι αφιερωμένο το 16ο Διεθνές Συνέδριο Μετεωρολογίας, Κλιματολογίας και Φυσικής της Ατμόσφαιρας-COMECAP 2023 (https://www.comecap2023.gr/), το οποίο συνδιοργανώνεται με υβριδικό χαρακτήρα από το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, την Ελληνική Μετεωρολογική Εταιρεία, υπό την αιγίδα του Υπουργείου Περιβάλλοντος & Ενέργειας, από τις 25 έως 29 Σεπτεμβρίου 2023, στο συνεδριακό χώρο της Πανεπιστημιούπολης Αρχαίου Ελαιώνα του ΠΑΔΑ.
Την έναρξη εργασιών του COMECAP 2023 κήρυξε ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής, καθηγητής Παναγιώτης Ε. Καλδής, σημειώνοντας τη σπουδαιότητα του συνεδρίου αυτή την εποχή, που η κλιματική αλλαγή επιβάλλει πλέον επιτακτικά να υιοθετήσουμε μια άλλη κουλτούρα στην καθημερινότητά μας και πάνω απ΄όλα στις πολιτικές που εφαρμόζονται για την ορθή διαχείριση των επιπτώσεών της. Ο κ. Καλδής υπογράμμισε ότι για το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, το πρώτο «πράσινο Πανεπιστήμιο», η υλοποίηση των στόχων της βιώσιμης ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών (Ατζέντα 2030) της κοινωνίας και της αυτοδιοίκησης, αποτελεί στρατηγική προτεραιότητα μέσα από το σχεδιασμό και την υλοποίηση καινοτόμων δράσεων και ότι το ΠΑΔΑ, όπως όλα τα Πανεπιστήμια, έχει υπογράψει τη Χάρτα Αειφορίας, για την οποία πολλά πράγματα πρέπει να δρομολογηθούν για την πλήρη υιοθέτησή της. Το ΠΑΔΑ έχει ήδη υλοποιήσει σημαντικά έργα προστασίας του περιβάλλοντας και προώθησης της βιώσιμης ανάπτυξης (όπως, λειτουργία σταθμού Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης (ΣΗΘΥΑ), εγκατάσταση φωτοβολταϊκών, βιοκλιματικά κτίρια, χρήση ηλεκτρικού λεωφορείου, τη δραστηριοποίηση στον χώρο των ενεργειακών κοινοτήτων, ανακύκλωση σε εκτεταμένη βάση, υπογειοποίηση κάδων, πρακτική ορθής διαχείρισης νερού, διαχείριση στερεών αποβλήτων) και έχει, επίσης, δρομολογήσει και νέα εμβληματικά έργα που θα θωρακίσουν και θα αναβαθμίσουν περιβαλλοντικά το Ίδρυμα (όπως το Πάρκο Ελιάς στην Πανεπιστημιούπολη Αρχαίου Ελαιώνα). Το ΠΑΔΑ είναι, επίσης, το μόνο πανεπιστήμιο που συμμετέχει στο δίκτυο Copernicus, που ασχολείται εντατικά με την κλιματική αλλαγή. Προτεραιότητα για τον κ. Καλδή, είναι να εμπεδωθεί στην καθημερινότητα, στα 64.000 μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας, μια καινούργια κουλτούρα διαχείρισης και αλληλεγγύης στην εποχή των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής. Ο Πρύτανης του ΠΑΔA κατέληξε λέγοντας ότι το ΠΑΔΑ είναι πάντα πρόθυμο να φιλοξενεί τέτοιου είδους δράσεις, καθώς και ότι στο COMECAP 2023 θα αναδειχθούν οι αναγκαίες αλλαγές στις πολιτικές που θα πρέπει να υλοποιηθούν από εδώ και πέρα.
O Πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής του Συνεδρίου και καθηγητής στο Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών του ΠΑΔΑ, Κωνσταντίνος Μουστρής, ανακοίνωσε ότι κατά τη διάρκεια του COMECAP 2023 θα παρουσιαστούν περισσότερες από διακόσιες επιστημονικές μελέτες, από περισσότερους από χίλιους διακόσιους επιστήμονες, σε θέματα που σχετίζονται με τη μετεωρολογία, τη φυσική της ατμόσφαιρας, την κλιματολογία, το περιβάλλον και την ενέργεια, την ατμοσφαιρική ρύπανση, την κλιματική αλλαγή και τις επιπτώσεις της στον άνθρωπο και το περιβάλλον. Ο κ. Μουστρής υπογράμμισε ότι το εξαιρετικό επιστημονικό δυναμικό στη χώρα μας, στα ερευνητικά κέντρα, σε δημόσιες υπηρεσίες όπως η Ελληνική Μετεωρολογική Υπηρεσία, στα Πανεπιστήμια πρέπει να τύχουν υποστήριξης και χρηματοδότησης για την περαιτέρω ανάπτυξη εφαρμοσμένης έρευνας.
Ιδιαίτερα συγκινητική ήταν η στιγμή που ο Γενικός Γραμματέας της Ακαδημίας Αθηνών, καθηγητής Χρήστος Ζερεφός, μίλησε για τη ζωή και τη σημασία του έργου του εκλιπόντος καθηγητή Χρήστου Ρεπαπή, στη μνήμη του οποίου τηρήθηκε ενός λεπτού σιγή. Στην ομιλία του, ο κ. Ζερεφός επεσήμανε την άνοδο της θερμοκρασίας σε όλους τους ωκεανούς, που είναι η γενεσιουργός αιτία των ραγδαίων βροχοπτώσεων και των καταστροφών που βιώνουμε. Το 2023 είναι μια χρονιά που θα θυμόμαστε για τη δριμύτητα των κλιματικών φαινομένων που εκδηλώθηκαν, σημείωσε ο κ. Ζερεφός και υπογράμμισε τη σπουδαιότητα ύπαρξης ενός δείκτη καταγραφής της τρωτότητας απέναντι στα κλιματικά φαινόμενα των κατοικιών και των περιοχών, αναφέροντας χαρακτηριστικά ότι ο πολίτης οφείλει να έχει αυτή την ενημέρωση, να γνωρίζει π.χ. τους κινδύνους που ενέχει το να είναι το σπίτι του πλησίον ενός ποταμού ή ενός δάσους.
O Πρόεδρος της Ελληνικής Μετεωρολογικής Εταιρείας, καθηγητής Παναγιώτης Ναστός, χαιρετίζοντας την έναρξη του Συνεδρίου, σημείωσε ότι οι φυσικές καταστροφές απαιτούν ενιαία ανταπόκριση και τόνισε τη μεγάλη σημασία ανάπτυξης ενός εκτεταμένου και αξιόπιστου δικτύου μετεωρολογικών σταθμών. Ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Αριστοτέλης Αϊβαλιώτης, σε γραπτό μήνυμά του, ανέφερε ότι στόχοι του Υπουργείου για την επόμενη περίοδο είναι η εγκατάσταση συστημάτων αποθήκευσης ενέργειας, ο εξορθολογισμός του συστήματος παραγωγής, η εγκατάσταση θαλάσσιων αιολικών πάρκων, η διεύρυνση του δικτύου διασυνδέσεων της χώρας με όμορες (αλλά και μη) χώρες, ώστε η Ελλάδα σταδιακά να καταστεί χώρα εξαγωγής πράσινης ενέργειας, η συνέχιση των προγραμμάτων εξοικονόμησης ενέργειας και η δημιουργία ενός προγράμματος καλύτερης διαχείρισης των δασών. Εξέφρασε την πεποίθηση ότι το Συνέδριο θα συνεισφέρει στην κατανόηση των εξελίξεων και των επιπτώσεων που έχουν σχέση με την κλιματική αλλαγή και θα δώσει απαντήσεις και προτάσεις για τις κατάλληλες αλλά και εφικτές πολιτικές που απαιτούνται. Ο Διοικητής της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας, Ταξίαρχος (ΜΤ) Σπυρίδων Μπαρσάκης, στο χαιρετισμό του προς τους συνέδρους, ανέλυσε τη σημασία τη ΕΜΥ για την έγκυρη και έγκαιρη πρόγνωση και ενημέρωση της πολιτείας και των πολιτών, με στόχο την αντιμετώπιση των σοβαρών φαινομένων της κλιματικής αλλαγής.
Ο Περιφερειάρχης Αττικής, κ. Γεώργιος Πατούλης στο βιντεοσκοπημένο μήνυμά του, πρόταξε την αναγκαιότητα αλλαγής του υφιστάμενου μοντέλου ανάπτυξης προς την κατεύθυνση της πράσινης οικονομίας και των χαμηλών ως μηδενικών εκπομπών άνθρακα και ανέδειξε ότι το κόστος προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή μπορεί να φαντάζει υψηλό, αλλά είναι ασύγκριτα μικρότερο σε αυτό που θα αναγκαστούμε να καταβάλλουμε, εάν δεν αντιμετωπίσουμε τις επιπτώσεις της.
Ο Δήμαρχος Νίκαιας-Αγ.Ι. Ρέντη, κ. Γεώργιος Ιωακειμίδης τόνισε τη σημασία σύζευξης της επιστήμης και της αυτοδιοίκησης για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων των κλιματικών φαινομένων καθώς και ότι η υλοποίηση των επιστημονικών δεδομένων και προτάσεων είναι πιο επείγουσα παρά ποτέ, καθώς αυτό που πρέπει να διασφαλισθεί είναι η ασφάλεια των πολιτών και η αποτελεσματική πολιτική προστασία. Ο Γενικός Γραμματέας του Δήμου Κερατσινίου-Δραπετσώνας κ. Κωνσταντίνος Τσεφαλάς αναφέρθηκε στην ανάγκη ύπαρξης και εφαρμογής επιχειρησιακών σχεδίων για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων των κλιματικών φαινομένων.
Την πρώτη ημέρα του συνεδρίου κράτησαν αμείωτο το ενδιαφέρον των συνέδρων οι ομιλίες του Καθηγητή Rob Allan (επικεφαλής της Ανασυγκρότησης της Ατμοσφαιρικής Κυκλοφορίας πάνω από τη Γη, στο Met Office- Ηνωμένο Βασίλειο), του Καθηγητή Ανδρέα Ματζαράκη, που από το 2015 ηγείται του Ερευνητικού Κέντρου Ανθρώπινης Βιομετεωρολογίας, της Γερμανικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας, στο Φράιμπουργκ και του Καθηγητή Κωνσταντίνου Πρίφτη, ειδικού παθολόγου Παιδικής Αναπνευστικής και Αλλεργίας στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Οργανωτικός Γραμματέας του Συνεδρίου είναι ο Δρ Γεώργιος Σπυρόπουλος, ΕΔΙΠ του Τμήματος Μηχανολόγων Μηχανικών της Σχολή Μηχανικών του ΠΑΔΑ, ο οποίος δέχθηκε τα εύσημα για την άριστη διεξαγωγή των εργασιών του COMECAP 2023. Ο κ. Σπυρόπουλος τόνισε ότι στόχος του Συνεδρίου φέτος είναι να αποτελέσει έναν κόμβο καινοτομίας και ανταλλαγής γνώσεων. Επίσης, υπογράμμισε τη σημασία της συνεργασίας μεταξύ επιστημόνων και κοινωνίας στην αντιμετώπιση μίας από τις πιο κρίσιμες προκλήσεις της εποχής μας – τον βαθύ αντίκτυπο της κλιματικής αλλαγής στο περιβάλλον και την υγεία των κοινοτήτων μας, που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε.
