Ο Κινηματογράφος ως τέχνη, ως τρόπος έκφρασης, υφίσταται σήμερα την πιο ισχυρή δόνηση που γνώρισε από την γέννησή του, έως ένα σημείο δικαιολογημένη κάτω από την επίδραση της τηλεόρασης, του διαδικτύου και των social media, όπως του fb, του instagram και τόσων άλλων. Όλα καταρρέουν, όλα αλλάζουν, όλα ξαναγεννιούνται. Ο νέος κινηματογράφος θυμίζει το Θεό του Πασκάλ. Είναι ένας κύκλος που το κέντρο του βρίσκεται παντού και η περιφέρειά του πουθενά.
Η ταινία «Holy Boom» της Μαρίας Λάφη έρχεται να επανεισαγάγει στον Ελληνικό Κινηματογράφο την σκέψη για το κοινωνικό “είναι” και “γίγνεσθαι”, βάζοντας τον θεατή στη θέση του πρωταγωνιστή, και από εκεί στην καρδιά της ιστορίας και του προβλήματος, με μια αληθινή επίδειξη σκηνοθετικής δεξιοτεχνίας, διότι η ταινία αποτελεί ένα σύνολο άψογα στημένων σκηνών, κάποιες από τις οποίες είναι πραγματικά αριστουργήματα.
Καθηγητή ΠΑΔΑ του τμήματος Φωτογραφίας & Οπτικοακουστικών Τεχνών,
Διευθυντή του Μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών
“Παραγωγή Βίντεο Οπτικοακουστικά Μέσα & Κινούμενα Γραφικά”
Σπονδυλωτή ταινία, που ξεκινά τη νύχτα της Κυριακής των Βαΐων σε μία υποβαθμισμένη περιοχή της Αθήνας, όπου ο 17χρονος Ιγκέ ανατινάζει το ταχυδρομικό κουτί της γειτονιάς, με το μεγαλύτερο κομμάτι της αφήγησης να επικεντρώνεται στα δρώμενα που ακολουθούν από αυτή την έκρηξη. Η κάμερα στρέφεται σε ιστορίες μεταναστών με τα έντονα και διαφορετικά προβλήματά τους, καταγράφει τις αγωνίες τους και τις ελπίδες τους, χαρτογραφώντας την ανθρώπινη κατάσταση σε μια δεδομένη στιγμή του ιστορικού χρόνου στην Αθήνα. Οι ηθοποιοί είναι μέρος αυτού του κοινωνικού “γίγνεσθαι”. Οι εικόνες της ταινίας είναι ηθικά ακέραιες, δεν εξαπατούν τον θεατή, δεν υπηρετούν καμία εμπορική σκοπιμότητα – εκθέτουν μόνο τον άνθρωπο και τα συναισθήματά του, καταγράφοντας και κάνοντας ταυτόχρονα μια κοινωνική παρατήρηση μιας χώρας με σημαντικές αντιφάσεις και ανισότητες.
Στο «Holy Boom» η Μαρία Λάφη έχοντας αφομοιώσει όλα τα νεορεαλιστικά χαρακτηριστικά της χρυσής εποχής του Ιταλικού Νεορεαλισμού της δεκαετίας 1945-1955, προχωρά σε μία απόλυτα προσωπική δημιουργία, δηλώνοντας την αρχή του κινηματογράφου του Δημιουργού (auteur). Τα ίδια προβλήματα, οι ίδιες ανασφάλειες, τα ίδια αγωνιώδη βλέμματα και οι ίδιοι καχύποπτοι άνθρωποι.
Ο κινηματογράφος της Μαρίας Λάφη προβάλλει μια καινούργια αντιμετώπιση του κόσμου, έχοντας την τάση για μια μεγαλύτερη ρεαλιστική παρουσία, μια μεγαλύτερη αυθεντικότητα ύπαρξης, τόσο στο επίπεδο της εικονικής παρουσίασης, όσο και σε εκείνο της φόρμας. Στο δραματικό και ηθικό επίπεδο, η αλήθεια είναι η συμπληρωματική όψη αυτής της αυθεντικότητας.
Η Λάφη αναζητά την κατασκευή του έργου της στην ανάλυση των χαρακτήρων των ηρώων της. Έχει μία στάση που θα ονόμαζα κριτική και ποιητική ταυτόχρονα. Κριτική, γιατί αμφισβητεί και διαλέγεται, και ποιητική, γιατί κρίση συνείδησης σημαίνει εκλογή. Εμβαθύνει στις δυνατότητες μιας έκφρασης, κοιτά κατάματα την αλήθεια και διαπιστώνει ότι, πέρα από τα πολιτικά σύνορα και τα σιδερένια παραπετάσματα κάθε είδους, υπάρχει μια κοινή στάση, μια κοινή απαίτηση για καθαρότητα και αντίσταση στο όποιο κατεστημένο.
Στην ταινία της Λάφη αποκαλύπτεται ένας διεθνής αυθορμητισμός μιας πρώιμης ωριμότητας που αποτελεί μια από τις συγκλονιστικότερες όψεις του κινηματογράφου που κάνει. Τον όρο πραγματικότητα μπορούμε να τον αντικαταστήσουμε με τον όρο ρεαλισμό, εάν και ο τελευταίος είναι βεβαρυμένος με ηθικές και φιλολογικές εννοιολογικές αποχρώσεις που είναι δυνατόν να προκαλέσουν σύγχυση. Για τον λόγο αυτό, θα ήταν προτιμότερο να μιλάμε για συντελεστή πραγματικότητας.
Η αποδραματοποίηση συνιστάται βασικά στην απόρριψη της δραματικοποιημένης όρασης του κόσμου, που συνήθως επιτυγχάνεται με την προσφυγή σε γεγονότα προνομιούχα ή συμβολικά, με την συγκέντρωση και συμπύκνωση της πραγματικότητας, ώστε να εκφράζονται σημασίες, δείχνοντας πως η ζωή είναι με τις ασήμαντες και τις σημαντικές της πλευρές.
Τα γεγονότα και η ενδεχόμενη σημασία τους.
Η ταινία της Μαρίας Λάφη «Holy Boom», που έκανε την πανελλήνια πρεμιέρα της στο πρόσφατο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και κέρδισε το βραβείο της Καλύτερης Βαλκανικής Ταινίας στο Διαγωνιστικό Πρόγραμμα του 16ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου στα Τίρανα και το Βραβείο Καλύτερης Ταινίας στο 23ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Σαραγόσα, προχωρά δυναμικά προς την πλήρη καταξίωση. «Η εμπνευσμένη σκηνοθεσία της Μαρίας Λάφη και το όραμά της για μια σύγχρονη πολυπολιτισμική Ευρώπη, αποτυπώνονται μέσα από τους αυστηρώς καθορισμένους και σπουδαία ερμηνευμένους χαρακτήρες της ιστορίας της», σύμφωνα με την κριτική επιτροπή του 23ου Φεστιβάλ της Σαραγόσα. Έχει λάβει ακόμη τις εξής πολύ σημαντικές διακρίσεις:
Βραβείο Καλύτερης ταινίας στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Φεζ, Μαρόκο, Φεβρουάριος 2019,
Βραβείο Σεναρίου και 1ου Γυναικείου Ρόλου στο 3ο Διεθνές Γυναικείο Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Ασουάν, Αίγυπτος, Φεβρουάριος 2019,
Βραβείο Καλύτερης Ταινίας και Βραβείο Κοινού στο Φεστιβάλ Κυπριακού και Ελληνικού Κινηματογράφου της Βαρκελώνης, Ισπανία, Μάρτιος 2019,
Βραβείο Σκηνοθεσίας στο 13ο Ελληνικό Φεστιβάλ του Λος Άντζελες, ΗΠΑ, Ιούνιος 2019,
Βραβείο Σκηνοθεσίας και Τιμητική Διάκριση Γυναικείου Ρόλου για τη Luli Bitri στο 4ο Διεθνές Φεστιβάλ της Calella, Ισπανία, Ιούνιος 2019,
Βραβείο Κοινού στο 6ο Διεθνές Φεστιβάλ Calzada De Calatrava, Ιούλιος 2019,
Βραβείο Κοινού στο 4o Διεθνές Φεστιβάλ Cine de Quito FICQ, Εκουαδόρ, Αύγουστος 2019,
Βραβείο Σκηνοθεσίας στο 12ο Διεθνές Φεστιβάλ Cine Bajo la Luna – Islantilla Cinefórum, Ισπανία, Ιούλιος – Αύγουστος 2019.
Η ταινία «Holy Boom» σε σκηνοθεσία της Μαρίας Λάφη είναι μια συμπαραγωγή Ελλάδας, Κύπρου και Αλβανίας με πρωταγωνιστές τη Νένα Μεντή, την Αναστασία Ραφαέλα Κονίδη, τον Samuel Akinola, τον Γεράσιμο Σκιαδαρέση, τη Luli Bitri, τη Βάσω Καβαλιεράτου, τον Μελέτη Γεωργιάδη, τον Λάερτη Μαλκότση, τον Σπύρο Μπαλεστέρο, την Ιφιγένεια Τζόλα, τον Kasem Hoxha, τον Armando Dauti κ.ά.
Δραματική ταινία μεγάλου μήκους / 99 λεπτών.
Μιλάμε για μια εξαιρετική πρωτόλεια δουλειά, με την ελπίδα, αλλά και την προσμονή να συνεχίσει την πορεία που ξεκίνησε τόσο πετυχημένα σε τόσα πολλά φεστιβάλ του εξωτερικού, κοινωνώντας και κάτι πολύ βασικό, ότι το ελληνικό σινεμά έχει μέλλον, αρκεί να μιλάει με την ίδια ειλικρίνεια και κινηματογραφική επιμέλεια, όπως εδώ.
Θα θυμηθώ, τελειώνοντας, τα λόγια του ποιητή Γιάννη Ρίτσου: «Γιατί εμείς δεν τραγουδάμε για να ξεχωρίσουμε, αδελφέ μου, απ’ τον κόσμο. Εμείς τραγουδάμε για να σμίξουμε τον κόσμο».
Υ.Σ. Η Μαρία Λάφη είναι απόφοιτος του Τμήματος Φωτογραφίας και Οπτικοακουστικών Τεχνών καθώς και προγράμματος μεταπτυχιακών σπουδών “Παραγωγή Βίντεο Οπτικοακουστικά Μέσα &Κινούμενα Γραφικά” του Τμήματος Φωτογραφίας και Οπτικοακουστικών Τεχνών και σήμερα διδάσκει στο τμήμα ως ακαδημαϊκή υπότροφος.
