Με αίσθημα ιδιαίτερης τιμής και συγκίνησης, ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής, καθηγητής Παναγιώτης Ε. Καλδής και αντιπροσωπεία του ΠΑΔΑ, αποτελούμενη από την Αντιπρύτανι Οικονομικών, Προγραμματισμού και Ανάπτυξης, καθηγήτρια Κλειώ Σγουροπούλου, τον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής Ερευνών του Ε.Λ.Κ.Ε., καθηγητή Πέτρο Καλαντώνη, την επικ. καθηγήτρια του Τμήματος Συντήρησης Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης της Σχολής Εφαρμοσμένων Τεχνών και Πολιτισμού, Στεφανία Χλουβεράκη και τον Αν. Καθηγητή Δημήτριο Μακρή του οικείου τμήματος, επισκέφθηκαν το Οικουμενικό Πατριαρχείο την παραμονή της ημέρας εορτασμού των Αγίων Αποστόλων, Πέτρου και Παύλου, κατόπιν πρόσκλησης της Α.Θ.Π Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου Α’.
Ο Πρύτανης του ΠΑΔΑ ευχαρίστησε θερμά για την τιμητική πρόσκληση της Α.Θ.Π. Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου A΄ να επισκεφθεί το Φανάρι. Υπογράμμισε ότι έχει εξέχουσα σημασία για τον ίδιο και για την ακαδημαϊκή κοινότητα του ΠΑΔΑ, η εμπέδωση και διεύρυνση της υπάρχουσας συνεργασίας σε θέματα κοινού ενδιαφέροντος και δήλωσε τη διαθεσιμότητα όλων στο ΠΑΔΑ για την υποστήριξη του πολυσχιδούς έργου του Οικουμενικού Πατριαρχείου.
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης συζήτησε με τον Πρύτανη του ΠΑΔΑ τις προοπτικές περαιτέρω συνεργασίας μέσα από τη δημιουργία ενός εργαστηρίου για τη συντήρηση των ιερών κειμηλίων του Πατριαρχείου και των Ρωμαίικων κοινοτήτων της Κωνσταντινούπολης, το οποίο θα εδρεύει στην Κωνσταντινούπολη.
Ο κ. Καλδής σημείωσε ότι έχει εξέχουσα σημασία για όλο το ΠΑΔΑ, η συμβολή στη διάσωση, αποκατάσταση και συντήρηση θρησκευτικών κειμηλίων με μακραίωνη ιστορία, ώστε να συνεχίζουν να υφίστανται στην πορεία του χρόνου. Είναι ιδιαίτερη τιμή για το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής να στέκεται αρωγός σε δράσεις που στοχεύουν στην προστασία της θρησκευτικής και πολιτιστικής κληρονομιάς του οικουμενικού ελληνισμού.
Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης, διαπιστώθηκε το ιδιαίτερο ενδιαφέρον και των δύο πλευρών να διερευνήσουν τις δυνατότητες ενίσχυσης της συνεργασία τους σε θέματα κοινού ενδιαφέροντος, όπως:
- η Συντήρηση, Διαχείριση και Προστασία Ιερών Κειμηλίων, Μουσείων, Βιβλιοθηκών, Μνημείων και Ιστορικών τόπων που υπάγονται στο Οικουμενικό Πατριαρχείο
- η Καταγραφή και η Προβολή των Αρχιτεκτονικών Καταλοίπων του Βυζαντίου και των Χριστιανικών Μνημείων της Κωνσταντινουπόλεως
- η Προώθηση του Έργου του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως στην Ελληνική Κοινωνία
- η Τουριστική Προβολή του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως.
Στις αναφερθείσες υπό σχεδιασμό συνεργασίες ενεργό ρόλο αναμένεται να διαδραματίσουν τα Τμήματα Συντήρησης Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης, Αρχειονομίας, Βιβλιοθηκονομίας και Συστημάτων Πληροφόρησης, Πολιτικών Μηχανικών καθώς και το Τμήμα Διοίκησης Τουρισμού. Το ΠΑΔΑ και το Οικουμενικό Πατριαρχείο προτίθενται, επίσης, να συνεργαστούν για την ανάπτυξη προγραμμάτων και ερευνητικών δράσεων σε πεδία αμοιβαίου ενδιαφέροντος.
Κατά την επίσκεψη της αντιπροσωπείας στην Πόλη των Πόλεων, έλαβε χώρα η τελετή παράδοσης της ιστορικής εικόνας της Παναγίας της Παμμακαρίστου, που επισφράγισε την ολοκλήρωση διεπιστημονικού προγράμματος διάσωσης και συντήρησης της εμβληματικής αυτής εικόνας, το οποίο χρηματοδοτήθηκε με την ευγενική δωρεά του Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη προς το Οικουμενικό Πατριαρχείο και υλοποιήθηκε από ειδική ομάδα του ΠΑΔΑ με επιστημονικά υπεύθυνη την επ. καθηγήτρια του Τμήματος Συντήρησης Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης, Στεφανία Χλουβεράκη, η οποία είχε εργαστεί από το 2015 στη μελέτη, τις σωστικές επεμβάσεις καθώς και την προληπτική συντήρηση του εν λόγω κειμηλίου.
Στην ομιλία του ο Οικουμενικός Πατριάρχης τόνισε τη θρησκευτική και πολιτιστική αξία της εικόνας, τη σπουδαιότητα του έργου που υλοποιήθηκε και επαίνεσε την επιστημονική ομάδα του ΠΑΔΑ για την άρτια μελέτη και την άριστη υλοποίηση του έργου.
Στην τελετή παραβρέθηκαν η Α.Θ.Π Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος Α΄, τα μέλη της Ιεράς και Αγίας Συνόδου, μέλη της Αυλής του Οικουμενικού Πατριαρχείου, ο Πρόεδρος του Ιδρύματος “Αικατερίνη Λασκαρίδη”, κ. Λασκαρίδης συνοδευόμενος από την κ. Ντένυ Λιάπη, εξέχοντα μέλη των Ρωμαίικων κοινοτήτων της Κωνσταντινούπολης, καθώς και όλη η αντιπροσωπεία του ΠΑΔΑ με επικεφαλής τον Πρύτανη, κ. Καλδή.
Ο Πρόεδρος του Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη και χορηγός του έργου, κ. Παναγιώτης Λασκαρίδης εξέφρασε τα συγχαρητήρια στην ομάδα του ΠΑΔΑ με την ακόλουθη δήλωση: «Αποτελεί μεγάλη τιμή για το Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη, την οικογένειά μου και εμένα η εμπιστοσύνη με την οποία μας περιέβαλε η Α.Θ.Π. κ.κ. Βαρθολομαίος Α΄ με την ανάθεση της χορηγίας για την αποκατάσταση της ψηφιδωτής εικόνας της Παμμακαρίστου. H συντήρηση και αποκατάσταση, υπό τη διεύθυνση της καθηγήτριας του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής Στεφανίας Χλουβεράκη, έγινε με τις πλέον σύγχρονες μεθόδους της επιστήμης. Σήμερα, είχα την τιμή να παραδώσω το έργο ολοκληρωμένο, με την επανατοποθέτηση της Ιεράς Εικόνας στη θέση της εντός του Ναού του Αγίου Γεωργίου στο Φανάρι. Αισθάνομαι μεγάλη συγκίνηση και εκφράζω τα θερμά μου συγχαρητήρια σε όλους τους συντελεστές της εξαιρετικής δράσης που ολοκληρώθηκε αισίως σήμερα.»
Τόσο το Ίδρυμα Λασκαρίδη με τη γενναιόδωρη προσφορά του όσο και το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, με την προσφορά του επιστημονικού προσωπικού και της ερευνητικής υποδομής του, συνέβαλαν στην επιτυχή ολοκλήρωση ενός ιδιαίτερα δύσκολου, καινοτόμου και πρωτότυπου έργου που θέτει το θεμέλιο λίθο για τη μελέτη και τη συντήρηση των φορητών ψηφιδωτών που αποτελούν πολύ σπάνια και πολύτιμα έργα της Βυζαντινής Εκκλησιαστικής Τέχνης.
Οι ψηφιδωτές εικόνες της Παμμακαρίστου και του Ιωάννη του Προδρόμου που βρίσκονται στον Πάνσεπτο Πατριαρχικό Ναό αποτελούν 2 από τα 11 φορητά ψηφιδωτά μεγάλου μεγέθους που σώζονται σήμερα και επομένως η συστηματική μελέτη της εικόνας κατά τη διάρκεια του έργου συνέβαλε στην απόκτηση της απαραίτητης τεχνογνωσίας για τη κατανόηση αυτών των σπάνιων έργων καθώς και τη συντήρηση και προστασία τους ώστε να παραδοθούν ασφαλή στις επόμενες γενιές.
Το έργο αυτό αποτελεί σταθμό στο πεδίο της μελέτης και συντήρησης φορητών ψηφιδωτών και η τεχνογνωσία που αποκτήθηκε ήδη αξιοποιείται από τα μέλη του ΠΑΔΑ στη μελέτη των ψηφιδωτών εικόνων του Μουσείου Dumbarton Oaks της Washington. Αξίζει να σημειωθεί ότι η κ. Χλουβεράκη είναι Αντιπρόεδρος της Διεθνούς Επιτροπής για τη Συντήρηση Ψηφιδωτών.(Φωτογραφίες: Νίκος Παπαχρήστου, Υπεύθυνος Τύπου του Οικουμενικού Πατριαρχείου)
