Συμφωνία ένταξης του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής στη Διεθνή Επιστημονική Κοινότητα του πειράματος ATLAS στο Ευρωπαϊκό Κέντρο Πυρηνικών Ερευνών CERN, ως συνεργαζόμενου Ιδρύματος στον τομέα της Τεχνολογίας (Technical Associate Institute), υπέγραψαν ο Διευθυντής Έρευνας και Πληροφορικής Καθηγητής Eckhard Elsen του CERN με έδρα την Γενεύη της Ελβετίας και ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής Καθηγητής Παναγιώτης Καλδής.
Η πρόταση ένταξης κατατέθηκε με πρωτοβουλία του Eργαστηρίου Τεχνολογιών Ηλεκτρονικής και Υπολογιστών (ECTLab) του Τμήματος Ηλεκτρολόγων και Ηλεκτρονικών Μηχανικών της Σχολής Μηχανικών του ΠΑΔΑ και εγκρίθηκε ομόφωνα από το Συμβούλιο των Εκπροσώπων της Επιστημονικής Κοινότητας (Collaboration Board) του πειράματος ATLAS (177 Πανεπιστήμια και Ερευνητικά Εργαστήρια από 38 χώρες) κατά τη συνεδρίασή του στις 21/06/2019.
Το Τμήμα Ηλεκτρολόγων και Hλεκτρονικών Μηχανικών του ΠΑΔΑ αποτελεί το πρώτο Tμήμα Μηχανικών στην Ελλάδα που γίνεται μέλος του ATLAS, με την ιδιότητα του συνεργαζόμενου Ιδρύματος στον τομέα της Τεχνολογίας. Ως μέλος της πολυπληθούς επιστημονικής κοινότητας ενός πειράματος που αντιμετωπίζει σήμερα πρωτοφανείς τεχνολογικές προκλήσεις στον τομέα της ηλεκτρονικής, της πληροφορικής και της επεξεργασίας δεδομένων, το ΠΑΔΑ ισχυροποιεί τη διεθνή παρουσία του, με σκοπό την προώθηση της έρευνας, της κατάρτισης στην καινοτομία και της εκπαίδευσης, δίνοντας τη δυνατότητα σε μέλη ΔΕΠ, τεχνικούς και φοιτητές να συμμετέχουν σε εθνικές και διεθνείς ερευνητικές ομάδες σε ένα από τα μεγαλύτερα πειράματα του CERN.
Ο Μεγάλος Αδρονικός Επιταχυντής (LHC) στο CERN βρίσκεται σήμερα εκτός λειτουργίας διανύοντας την πρώτη φάση της αναβάθμισής του με νέο εξοπλισμό υψηλότερης τεχνολογίας, προκειμένου να αυξήσει τη δυνατότητά του για νέες επιστημονικές ανακαλύψεις.
Το 2024 ο επιταχυντής θα τεθεί εκ νέου εκτός λειτουργίας και θα αρχίσουν οι εργασίες της δεύτερης και σημαντικότερης αναβάθμισής του οι οποίες θα ολοκληρωθούν στα τέλη του 2027. Ο νέος γενιάς επιταχυντής (HL-LHC) θα αυξήσει δραματικά τον αριθμό των συγκρούσεων των πρωτονίων που επιταχύνονται και αναμένεται να αποτελέσει ένα νέο ορόσημο στην έρευνα για την ύλη και το σύμπαν μετά την ανακάλυψη του σωματιδίου Higgs που οδήγησε στο Νόμπελ Φυσικής του 2013.
Ενόσω ο επιταχυντής αναβαθμίζεται, επιστημονικές ομάδες του πειράματος ATLAS αναβαθμίζουν τους ανιχνευτές και τα ηλεκτρονικά συστήματά του, προκειμένου να ανταπεξέλθουν στην αναμενόμενη εξαιρετικά μεγάλη εισροή σωματιδίων που θα παράγονται κατά τις συγκρούσεις και στην επακόλουθη αναγκαιότητα ταχείας λήψης, επεξεργασίας και καταγραφής των σημάτων τους.
Το Εργαστήριο ECTLab του Τμήματος Ηλεκτρολόγων και Ηλεκτρονικών Μηχανικών, σε στενή συνεργασία με τη ΣΕΜΦΕ του ΕΜΠ και με το Τμήμα Φυσικής του ΕΚΠΑ, συμμετέχει από το 2015 στην ανάπτυξη των ηλεκτρονικών συστημάτων του καινοτόμου ανιχνευτή New Small Wheel ο οποίος αποτελεί το πλέον σημαντικό και περίπλοκο εγχείρημα της πρώτης αναβάθμισης του πειράματος. Με την υπογραφή του μνημονίου συνεργασίας, τοECTLab δεσμεύεται να συνεχίσει τη συμβολή του στη διεθνή προσπάθεια έγκαιρης ολοκλήρωσης του παραπάνω εγχειρήματος και να μετέχει στην ανάπτυξη ηλεκτρονικών συστημάτων στο πλαίσιο της δεύτερης αναβάθμισης του ATLAS.
Το Μνημόνιο Συνεργασίας είναι σε ισχύ μέχρι την 31/12/2026 και ενδέχεται να παραταθεί μετά από έγκριση από το Συμβούλιο των Εκπροσώπων της Επιστημονικής Κοινότητας του ATLAS.
